وب‌سرویس‌ها و APIها هر دو در معماری مدرن نرم‌افزار ضروری هستند، و توسعه‌دهنده‌ها باید به یاد داشته باشند که اگرچه APIها و سرویس‌ها وجوه اشتراکی دارند، اما در اساس با یکدیگر متفاوت هستند.

یادگیری API برای اولین بار کمی سخت است، چرا که نه تنها عبارت‌های فنی متعددی وجود دارد، بلکه در بسیاری از مواقع این عبارت‌ها با یکدیگر تشابه معنایی دارند. در این مقاله ما قصد داریم تفاوت وب‌سرویس و API را به زبان ساده برای شما توضیح دهیم. دانستن تفاوت این دو مفهوم بسیار مهم است، چرا که بسته به نیاز شما، هر کدام از آن‌ها کار متفاوتی انجام می دهند. در ادامه ما APIها و وب‌سرویس‌ها را به صورت مختصر توضیح می‌دهیم، و در پایان تفاوت‌ API و وب‌سرویس را با یکدیگر بررسی می‌کنیم. 

API چیست؟

رابط برنامه‌نویسی کاربردی (API) یک نرم‌افزار کامپیوتری است که به دو اپلیکیشن غیر مرتبط اجازه می‌دهد با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. نتیجه این ارتباط ارزش افزوده‌ای است که به کاربر نهایی ارائه می‌شود. یک API حاوی توابع و قوانین مختلفی است که تعیین می‌کند یک اپلیکیشن چه داده‌های را می‌تواند تبادل کند یا تغییر دهد.

APIها با اطلاعاتی که در اختیار توسعه‌دهنده‌ها قرار می‌دهند، به فرایند یکپارچگی کمک می‌کنند. به همین دلیل API یک رابط است. شما از طریق ان می‌توانید به یک اپلیکیشن دیگر و اطلاعات آن دسترسی داشته باشید. هر سازمان یا ارائه‌کننده می‌تواند به طور هم‌زمان چندین API را برای اهداف مختلفی به دیگران ارائه کند.

برخی از APIها رایگان و عمومی هستند و برخی از آن‌ها به صورت خصوصی ارائه می‌شوند. APIهای خصوصی تنها در اختیار توسعه‌دهنده‌های تاییدشده قرار می‌گیرند و به طور معمول شامل هزینه می‌شوند. از سوی دیگر یک شرکت می‌تواند APIهای داخلی را برای ایجاد ارتباط بین ابزارهای خود توسعه دهد.

معماری‌های متفاوتی برای ساخت API وجود دارد اما توسعه‌دهندگان به طور عمده از دو معماری REST (مخفف عبارت Representational State Transfer) و SOAP (مخفف عبارت Simple Object Access Protocol) استفاده می‌کنند. وظیفه معماری‌های API استانداردسازی نحوه ارتباط و فرایندهای مربوط به APIها است. اگر دوست دارید در مورد APIها و انواع معماری‌های آن‌ها بیشتر بدانید، در مقاله زیر به طور خاص APIها را توضیح داده‌ایم:

مزایا و معایب APIها

برای این که تفاوت API و وب‌سرویس را درک کنیم، بهتر است ابتدا مزایا و معایب هر کدام را بدانیم. به طور کلی مزایا و معایب API را می‌توان به صورت زیر بیان کرد:

مزایای استفاده از API

• بهبود ارتباط بین اپلیکیشن‌ها
• پشتیبانی از دستورهای قدیمی CRUD (دستورهای create، read، update، delete)
• پشتیبانی از دستورات HTTP مانند PUT، POST، DELETE و GET
• کمک به دریافت داده‌های سرویس توسط مرورگر
• مبتنی بر HTTP

معایب استفاده از API

• نیاز به صرف زمان و تخصص زیاد برای توسعه API
• نیاز به مقیاس‌پذیری ثابت و مشخص
• هزینه نگهداری زیاد
• مستعد بروز اختلال
• مرزهای کاربردی نامشخص

ویژگی‌های API

علاوه بر مزایا و معایب، باید ویژگی‌هایی که باعث محبوبیت APIها شده‌اند را بدانیم:

• گستردگی استفاده
• موثر
• امکان مالیکت داده
• قابل شخصی‌سازی
• فارغ از زبان

وب‌سرویس چیست؟

وب‌سرویس منبع اطلاعاتی است از طریق اینترنت در اختیار دگران قرار می‌گیرد. وب‌سرویس‌ها در سطح وب بسیار کاربردی هستند چراکه کاربری‌هایی نظیر پردازش تراکنش، لاگین و ذخیره داده را در اختیار دیگران قرار می‌دهند. این مجموعه داده و استانداردها به طور ویژه برای تبادل اده بین اپلیکیشن‌ها و سیستم‌ها استفاده می‌شوند. کنسرسیوم وب جهانی (W3C) وب‌سرویس را اینگونه تعریف می‌کند:

وب‌سرویس‌ها استانداردهای لازم برای ترجمه بین اپلیکیشن‌های مختلف که روی پلتفرم‌ها و فریم‌ورک‌های گوناگون اجرا می‌شوند را فراهم می‌کنند. وب‌سرویس‌ها با قابلیت همکاری، توسعه‌پذیری و توضیحات قابل پردازش توسط ماشین‌ها (که به اطف استفاده از XML میسر شده است) شناخته می‌شوند. 

به دلیل توانایی وب‌سرویس‌ها در همکاری با یکدیگر (حتی وقتی به صورت جداگانه از هم طراحی شده باشند)، استفاده از چندین وب‌سرویس به توسعه‌دهنده‌ها کمک می‌کند تا کاربری‌های مختلف را بدون نیاز به نوشتن کد، با یکدیگر ترکیب کنند. در نتیجه در صرف زمان، زمان و انرژی صرفه‌جویی بسزایی می‌شود.

اگر با عبارت معماری مبتنی بر سرویس (SOA) آشنا باشید، به احتمال زیاد می‌دانید وب‌سرویس‌های حیاتی چه هستند. SOA کاربری‌های نرم‌افزار را به سرویس‌های ماژولار تحت شبکه تبدیل می‌کند. سپس SOA امکان استفاده مجدد از یک کاربری در اپلیکیشن‌ها مختلف را فراهم می‌کند. تمام این فرایندها بدون نیاز به کدنویسی مجدد امکان‌پذیر است. 

در نظر داشته باشید که وب‌سرویس‌ها به یک شبکه برای تعامل نیاز دارند، و امکان این ارتباط شبکه‌ای به طور معمول از طریق SOAP فراهم می‌شود. SOAP داده را در XML رمزنگاری و از طریق HTTP ارسال می‌کند. در واقع اپلیکیشن درخواست خود را در قالب XML ارسال و پاسخ خود را در قالب XML دریافت می‌کند. تا همین اندازه برای درک مفهوم وب‌سرویس کافی است، اما اگر علاقه دارید بیشتر با مفهوم وب‌سرویس آشنل شوید مقاله زیر را از دست ندهید:

مزایا و معایب وب‌سرویس

استفاده از وب‌سرویس‌ها مزایای مختلفی دارند که در ادامه آن‌ها را می خوانیم.

مزایای استفاده از وب‌سرویس

• استقلال وجودی از یکدیگر
• حل مشکل ترجمه بین اپلیکیشن‌ها
• ایجاد امکان تعامل و تبادل داده
• افزایش سرعت تعاملات داخل و خارج از سازمان
• راحتی استفاده
• چابک

معایب استفاده از وب‌سرویس

• عدم امکان استفاده زا فناوری‌های جدید نظیر وب معنایی
• اتکاناپذیری HTTP
• عدم دسترسی از طریق مرورگر

ویژگی‌های وب‌سرویس

حالا با یکدیگر ویژگی‌های وب‌سرویس را مرور می کنیم:

• پشتیبانی از تبادل اسناد
• کاربری هم‌زمان و غیر هم‌زمان
• پشتیبانی از RPC
• خودحاوی
• ماژولار

تفاوت API و وب‌سرویس چیست؟

اگرچه وب‌سرویس‌ها و APIها هر دو امکان تبادل داده در فضای وب را فراهم می‌کنند، اما با یکدیگر تفاوت‌های بنیادی دارند. یک تفاوت اساسی این ات که وب‌سرویس‌های نوعی از APIها هستند. در واقع می‌توان گفت همه وب‌سرویس‌ها API هستند، اما همه وب‌سرویس‌ها API نیستند. طبق تعریف، هر کامپوننتی که بین دو اپلیکشن مجزا قرار می‌گیرد، یک API است. از آنجایی که وب‌سرویس‌ها امکان تبادل داده را فراهم می‌کنند، در این تعریف قرار می‌گیرند، اما در واقع وب‌سرویس‌ یکی از راه‌های پیاده‌سازی API است. در ادامه به طور خلاصه به تفاوت‌های اصلی این دو با یکدیگر می‌پردازیم:

محدودیت استفاده از شبکه

وب‌سرویس‌ها برای تبادل داده نیاز به یک شبکه برای تعامل دارند. اما وجود شبکه برای APIها ضروری نیست.

دسترسی محدود

APIها به طور عمومی به دو دوسته تقسیم می‌شوند:

• APIهای رایگان و عمومی
• APIهای غیررایگان و خصوصی

اما وب‌سرویس‌ها فقط در اختیار شرکای تاییدشده قرار می‌گیرند.

ساختار و معماری

APIها از طراحی‌های مختلفی نظیر REST، SOAP، XML-RPC یا JSON-RPC استفاده می‌کنند، در حالی که وب‌سرویس‌ها به طور عمده از SOAP بهره می‌برند.

APIها و وب‌سرویس‌ها شبیه به هم هستند، اما یکسان نیستند

در این مقاله ضمن آشنایی مختصر با مفاهیم API و وب‌سرویس، متوجه شدیم که وب‌سرویس‌ها و APIها اگرچه شبیه به یکدیگر هستند، اما با هم تفاوت‌های مختلفی دارند. با این که هر دو امکان تبادل داده بین دو اپلیکیشن را فراهم می‌کنند، اما API دسته‌بندی بزرگتری دارد و در واقع وب‌‌سرویس‌ها یکی از از راه‌های پیاده‌سازی API هستند. حالا با درک این دو مفهوم، شما برای شرکت در بحث‌های فنی یا یکپارچه‌سازی محصولات خودتان راه ساده‌تری پیش رو دارید.